Biberon çürüğü

Çocuğunuz genellikle 6 ay civarında ilk dişini çıkarır çıkarmaz çürük riski ile karşı karşıya kalır. Bebeklerde ve 12-18 aylık çocuklarda görülen diş çürüğü “biberon çürüğü” veya “erken çocukluk çağı çürüğü” olarak adlandırılır. Çoğunlukla üst ön dişlerde görülmekle birlikte diğer dişler de çürükten etkilenebilir. Bazen çürük çok fazla ilerleyip dişlerin tedavisini olanaksız hale getirir. Böyle durumlarda dişlerin çekimi gerekir. Bununla birlikte diş çürüğünün önlenebilir bir hastalık olduğu gerçeğini unutmayın.

Diş çürüğü, çürüğe sebep olan bakterinin anneden veya bebeğin bakımından birincil derecede sorumlı olan kişiden bebeğe transferi ile başlayan bulaşıcı bir hastalıktır. Bu bakteri tükrük yolu ile bebeğe geçer. Bakteri, annenin bebeğin mamasının sıcaklığını veya tadını test etmek için bebeği beslediği kaşığı veya temizlemek amacıyla düşen emziği kendi ağzına sürmesiyle anneden bebeğe geçer.

Diş çürüğüne bebeğin uzun süre ve sık sık şeker ihtiva eden; pekmezli su, ballı süt, meyve suyu, büyüme sütü, bebek maması veya anne sütü ile beslenmesi ve ağız hijyeninin sağlanmaması sonucu oluşur. Eğer bebek akşamları uyurken şekerli sıvı içeren biberonla uyuma alışkanlığı edindirilirse veya biberon yalancı emzik vazifesi görüp bebeğin yatıştırılması ve uyuması için kullanılırsa biberon çürüğü oluşumu için uygun ortam yaratılmış olur. Bebek/çocuk uyurken şekerli sıvı dişler arasında gölcük oluşturur. Ağızdaki bakteri de şekeri besin maddesi olarak kullanarak asit üretir. Bebeğiniz bu şekerli sıvıları her içtiğinde dişler asit ataklarına 20 dakika veya daha uzun süre maruz kalır. Asit ataklarının bir kaç defa tekrarlamasını takiben çürük başlar. Şekere veya bala batırılan yalancı emzik de diş çürüğüne sebep olur zira şeker ve bal bakterinin asit atakları için kullanılır.

Biberon çürüğü nasıl önlenir?

İyi haber diş çürüğünün neredeyse tamamıyla önlenebilir olması. Aşağıdaki uyarılara dikkat ederek çocuğunuzun diş çürüğünü önlemede etkili olabilirsiniz:

1. Bebeğinizin ilk dişi çıkar çıkmaz Pedodontiste ilk muayenesi için götürün. İlk dental muayeneyi  bebeğinizin rutin çocuk doktoru kontrolleri gibi düşünebilirsiniz. İlk dental muayenenin bebeğinizin dişi çıkar çıkmaz veya en geç bir yaşına dek yapılması gerekmektedir. Bu durum erken görünmekle birlikte çocuğunuzun hayatboyu ağız-diş sağlığını üst düzeyde sürdürebilmesi için çok önemlidir.

2. Çürüğe sebep olan bakteri ile bebeğinizin enfekte olma riskini düşürün. Bunu iki şekilde sağlayabilirsiniz: Birincisi kendinizin veya bebeğin bakımını üstlenen kişinin ağız-diş sağlığını arttırarak ağızdaki bakteri sayısının azalmasını sağlayabilirsiniz. İkincisi ise bebeğin kullandığı kaşık, emzik gibi nesneleri kendi ağzınıza götürmeyerek tükrükle bakteri geçişini engelleyebilirsiniz. 

3. Her beslemeden sonra bebeğinizin ağzını nemli gazlı bezle veya temiz bir bezle silin. Bunu yapmakla sürmekte olan dişlere zarar verecek olan diş plağını ve yiyecek kırıntılarını uzaklaştırmış olursunuz. Dişler ağızda belirmeye başlayınca çocuk diş fırçaları ve su ile dişleri nazikçe fırçalayın; ve bunu her gün yapın.
4. Çocuğunuz diş macununu yutmayarak tükürecek duruma geldiğinde (genellikle 2 yaş ve sonrası) fluoridli çocuk diş macunları ile diş fırçalamaya başlayabilirsiniz. 

5. Çocuğunuzun dişlerini 8 yaşına kadar yada ayakkabısını kendi bağlayabilene veya tabağındaki bifteğini kendi kesebilene dek siz fırçalayın. Bu becerileri kazanana kadar çocuklar dişlerini etkin bir şekilde fırçalayamazlar.

6. Bebeğinizi beslerken biberon kullanıyorsanız içine bebek maması, süt ve anne sütünden başka bir şey koymayın. Özellikle şekerle veya balla ya da pekmezle tatlandırılmış süt, su, meyve suyu ile bebeğinizi beslemekten kaçının.

 7. Bebekler biberon ile beslenmesini yapmış dişleri temizlenmiş olarak akşam ve ara uykularına yatırılmalıdırlar. Eğer bebeğinizi biberonla uyumaya alıştırdıysanız biberonla sadece su verin.
8. Eğer çocuğunuz emzik kullanıyorsa emziği kesinlikle şeker veya bala batırarak vermeyin. Çocuğunuzun emziğini kendi ağzınıza sürmeyin.

9. Bebeğinizi bir yaş civarında biberondan bardağa geçmesi için teşvik edin, cesaretlendirin.
10. Çocuğunuza bol miktarda meyve, sebze ve tam tahıl içeren sağlıklı beslenme alışkanlığını kazandırın. Ara öğünlerde besleyici özelliği olan gıdaları tüketmesine özen gösterin. Tatlı, çikolata gibi şekerli besinleri ana öğünlerle kısıtlayın.

11. Çocuğunuzu Pedodontistinin görmek istediği aralıklarla rutin kontrole götürün; “nasılsa şikayeti yok” diye düşünmeyin.
12. Çocuğunuza Pedodontistinin uygun gördüğü fluorid tedavilerinin uygulanmasını sağlayın.